فضاپیمای دارت ناسا زمین را ترک می کند تا با سیارک دیمارفوس در موشک اسپیس ایکس برخورد کند.

در ساعت 9:51 صبح امروز به وقت ایران، ناسا یک فضاپیمای به اندازه یخچال را از مرکز فضایی وندنبرگ در کالیفرنیا بر روی موشک فالکون 9 اسپیس ایکس به فضا پرتاب کرد و آن را در سال 2022 به طور عمدی با یک سیارک برخورد کرد. این خود تخریبی عمدی به ما می گوید که آیا برخورد با یک فضاپیما با یک سنگ فضایی بزرگ در مسیر ما برای نجات زمین کافی است یا خیر.

به گفته وارز، ماموریت مورد بحث Darts یا Dual Asteroid Redirection نام دارد و هدف آن انجام وظیفه با همین نام است. این فضاپیما برای اولین بار در تلاش است تا مسیر یک سیارک در فضا را تغییر دهد. ایده بسیار ساده است: دارت می خواهد با یک جسم متحرک با سرعت تقریباً 24000 کیلومتر در ساعت برخورد کند و سرعت یا قدر آن را به سیارک منتقل کند.

برخورد دو جرم باید به اندازه ای باشد که باعث شود سیارک کسری از یک درصد از مسیر اصلی خود منحرف شود. سیارکی که تاریکی را هدف قرار می دهد هیچ تهدیدی برای زمین ایجاد نمی کند و این ماموریت تا حد زیادی قادر به مقابله با چنین تهدیدی نیست. ناسا فقط می‌خواهد ببیند که آیا برخورد با یک صخره فضایی قبل از رسیدن به زمین می‌تواند مسیر آن را تغییر دهد که در درازمدت به‌جای برخورد با سیاره ما، با خیال راحت به آنجا برود.

درگیری عمدی استراتژی است که ما نمی توانستیم 30 سال پیش تصور کنیم. اما با پیشرفت های اخیر در فناوری، این روش می تواند جایگزینی برای نجات سیاره در آینده باشد. تام استاتلروارد وارگ، دانشمند DART ناسا، گفت: “با فناوری فعلی، ما این توانایی را داریم که حداقل برخورد سیارک ها را به بلایای طبیعی قابل پیشگیری تبدیل کنیم.”

دفاع سیاره ای

بخشی از مسئولیت کلی ناسا محافظت از سیاره در برابر دفاع سیاره ای یا سیارک ها یا سایر اجرام فضایی است که می توانند به دور سیاره ما بچرخند. این کار همچنین بخشی از ماموریت ناسا است که به نظر می رسد مردم و هالیوود را به خود جذب کند. آثار سینمایی مانند آرماگدون یا برخورد عمیق، راه‌های مختلفی را نشان می‌دهند که ناسا ممکن است تلاش کند از پیشروی یک سیارک یا دنباله‌دار به سمت زمین جلوگیری کند.

با این حال، هر دو فیلم نشان می دهند که انسان در حال سفر در یک صخره فضایی است که باعث سرنوشت قریب الوقوع و قریب الوقوع ما می شود. سناریویی که به دلیل پیچیدگی زیاد و مسائل امنیتی، احتمالا هرگز اتفاق نخواهد افتاد.

موشک فالکون 9 اسپیس ایکس با فضاپیمای دارت در سکوی پرتاب.

در آرماگدون، انسان ها یک سیارک به اندازه تگزاس را فقط 18 روز قبل از برخورد با سیاره کشف کردند. همچنین احتمال کمتری وجود دارد که از برخورد سیارک در چنین زمان کوتاهی آگاه شود. زیرا ناسا دائما به دنبال سنگ به عنوان یک تهدید است. در حال حاضر قدرتمندترین کاوشگر سیارک ما دو تلسکوپ پان استار رصدخانه هالیکالا در هاوایی هستند که آسمان را برای یافتن سیارک های نامرئی بررسی می کنند.

هنگامی که سنگ ها شناسایی شدند، دانشمندان می توانند مدار آنها را به دور خورشید کشف کنند تا ببینند آیا آنها هرگز به دور سیاره ما خواهند چرخید یا خیر. تاکنون هیچ سیارکی وجود ندارد که بدانیم در صد سال آینده به تهدیدی برای زمین تبدیل خواهد شد. ما اغلب بزرگترین اشیایی را می یابیم که می توانند باعث تخریب جهانی شوند.

علائم بخار از یک شهاب سنگ که در سال 2013 بر فراز شهری در مرکز چلیابینسک روسیه منفجر شد.

با این حال، ممکن است روزی همچنان غافلگیر شویم. ناسا تخمین می زند که حدود 40 درصد از سیارک ها را در نزدیکی زمین بزرگتر از 140 متر پیدا کرده است. برخورد این اجسام غول پیکر در مناطق پرجمعیت صدمات باورنکردنی ایجاد می کند. قبلاً از صخره های فضایی خطرناک شگفت زده شده بودیم. در سال 2013، یک شهاب سنگ به اندازه یک خانه بدون هشدار به آسمان شهر چلیابینسک روسیه سقوط کرد. این شهاب سنگ که 440000 تن وزن داشت به همین ترتیب منفجر شد و بیش از 1600 نفر را مجروح کرد.

شهاب چلیابینسک ظاهراً تنها 18 متر ارتفاع داشت، با این حال آسیب زیادی وارد کرد. به همین دلیل، ناسا واقعاً علاقه مند به یافتن سیارک هایی در اندازه 140 تا 150 متر است. تاثیر چنین سنگ هایی می تواند منجر به تلفات گسترده، بحران پناهجویان، بی ثباتی سیاسی، اختلال در زنجیره تامین شود. استاتلر گفت: “اگر برخورد در یک منطقه شلوغ یا در یک مرکز فناوری اتفاق افتاده باشد، می تواند بسیار جدی باشد.” حتی با تأثیرات مستقیم بسیار محلی، عواقب آن می تواند جهانی باشد.»

درگیری عمدی

دانشمندان برای جلوگیری از این صحنه وحشتناک ایده های مختلفی ارائه کرده اند. برخی پیشنهاد کرده‌اند که با ارسال یک وسیله هسته‌ای به فضا، می‌توانیم یک سیارک خطرناک را نابود کنیم یا در نزدیکی آن انفجاری ایجاد کنیم تا سنگ خطرناک از مسیرش خارج شود. با این حال، از آنجایی که قوانین بین‌المللی استفاده از سلاح‌های هسته‌ای در فضا را ممنوع می‌کند، فرستادن آنها به خارج از زمین یک حرکت چالش برانگیز است. علاوه بر این، از بین بردن سیارک ها، که معمولاً با سرعت 64000 کیلومتر در ساعت در فضا حرکت می کنند، در واقع بسیار دشوار است.

دانشمندان ناسا فکر می کنند که تغییر مدار سیارک زمانی که هنوز نسبتاً دور است، گزینه آسانی است. اما آژانس فضایی ایالات متحده پیش از این هرگز سعی نکرده است به دور یک سیارک بچرخد. ناسا می خواهد این روش را با ماموریت DART آزمایش کند. این ماموریت روی سیارکی به نام دیدیماس است که حدود 760 متر یا ارتفاع بلندترین ساختمان جهان برج خلیفه در دبی است. با این حال، این سنگ هدف نهایی فضاپیما نیست. دارت در واقع به دور دیدموس می چرخد ​​و می خواهد با دیمورفوس، یک سیارک کوچک با اندازه حدود 160 متر برخورد کند. این برخورد سرعت کافی برای تغییر مدار دیمرفاس به دور سنگ بزرگتر می دهد.

اما مشکل اینجاست که ما هرگز دیمرفاس را ندیده‌ایم و فقط می‌دانیم که به دور Didymus می‌چرخد. این جرم، با عبور دوره ای از مقابل یک سیارک بزرگ، تا حدی نور منعکس شده از آن را کاهش می دهد. بر اساس این قطره نور، دانشمندان اندازه دیمرفوس و مدت زمان لازم برای گردش به دور دیدموس را تخمین زده اند. انتظار می رود فضاپیمای دارت که در صورت برخورد 550 کیلوگرم وزن داشته باشد، پس از برخورد با دیمارفوس، مدت زمان لازم برای گردش به دور ددیما را حداقل 73 ثانیه یا حتی چند دقیقه تغییر دهد. این فرآیندی است که دارت را به طور کامل از بین می برد و استاتلر آن را “شکستگی شدید” نامید.

با این حال، ما واقعاً نمی دانیم زمانی که فضاپیمای دارت به مقصد خود برسد، با چه نوع سیارکی روبرو خواهیم شد. در نتیجه مشخص نیست دقیقا چه اتفاقی برای DeMarphos خواهد افتاد. در واقع، سیارک آنقدر کوچک و تاریک است که مهندسان ماموریت دارت تا یک ساعت قبل از برخورد با فضاپیما، آن را نخواهند دید. بر اساس مأموریت های قبلی، ناسا دریافته است که سطح برخی از سیارک ها تقریباً به اندازه مایع سیال و شکننده است. هنوز مشخص نیست که او پس از ترک این سمت چه خواهد کرد.

خبر خوب این است که ما شاهد نابودی دارت هستیم. لحظاتی قبل از برخورد، فضاپیمای اصلی یک فضاپیمای کوچک جعبه ای شکل را ترک می کند که سه دقیقه پس از برخورد از DeMarphos عبور می کند و اثرات انفجار را ثبت می کند. این اطمینان حاصل می کند که دارت کار خود را به درستی انجام داده است.

آیا بازآرایی سیارک کار خواهد کرد؟

اندازه گیری کوچکترین تغییر در مدار یک سیارک کار آسانی نیست. اما ناسا برای این موضوع برنامه دارد. در روزها و هفته‌های پس از نابودی دارت، ستاره‌شناسان از تلسکوپ‌ها برای رصد Didymus و Dimmerfos استفاده می‌کنند و دوره‌هایی را به دلیل کاهش جزئی نور و عبور یک ماه کوچک مشاهده می‌کنند. اگر زمان وقوع این افت نور با زمان تغییر کند به این معنی است که مدار دیمرفوس تغییر کرده و دارت به هدف خود رسیده است.

آژانس فضایی اروپا برای نگاهی دقیق تر به تاثیر دارتموس بر ددیماس، قصد دارد در سال 2024 فضاپیمایی به نام هرا را پرتاب کند که دو سال بعد این دو جرم را با هم ادغام خواهد کرد. این ماموریت سیستم دیدیماس را به طور کامل بررسی کرده و تاثیر دارت را بر روی آن مشخص خواهد کرد.

اگر تغییر جزئی در مدار دیمورف ها موفقیت آمیز باشد، بحث در مورد نحوه برخورد با سیارک های خطرناک در آینده دوباره زنده خواهد شد. ممکن است بتوانیم یک دسته فضاپیمای دارت مانند را روی زمین نگه داریم تا متوجه شویم که یک سیارک خطرناک در حال نزدیک شدن به ما است و آماده پرتاب آنها هستیم.